Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından (“Bakanlık”) 09.10.2024 tarihli ve 32687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Açık Alkollü İçki Satış Belgesini Haiz İşyerlerinde Kullanılan Servis Amaçlı Materyallere İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2024/18) (“Tebliğ”) ile alkollü içkilerin marka, amblem ve logolarına yer verilebilecek servis amaçlı materyallerin kullanımı sınırlanmış olup işbu bilgi notumuz (“Bilgi Notu”) ile sınırlama kapsamında olup açık alkol satışı yapanlar tarafından sıkça sorulan soruların aydınlatılması, Tebliğ’in yürürlük ve uygulaması, kapsamı ve yaptırımı hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır.
1. Düzenleme Kimleri Kapsamaktadır?
Alkollü içkilerin, piyasaya arz ambalajını açarak mevzuata uygun şekilde nihai tüketiciye satışını ve sunumunu yapan, açık alkollü içki satış belgesini haiz gerçek veya tüzel kişi Tebliğ kapsamındadır.
2. Sınırlama Hangi Materyalleri Kapsamaktadır?
Tebliğ kapsamında olan ilgili tüketim noktalarında, alkollü içkilerin marka, amblem ve logolarına yer verilebilecek servis amaçlı materyaller, farklı ürünlerin sunumunda veya satışında kullanılamayacaktır.
Tebliğ uyarınca;
alkollü içki marka, amblem ve logolarının kullanılmasına elverişli olan materyaller olup Tebliğ kapsamındaki tüketim noktalarında bu materyaller, alkol servisi dışında amaçlarla veya alkollü içki dışındaki tüketim ürünlerinin servisinde (hazırlanma, karıştırılma, sunum, satış dahil olmak üzere) kullanılamayacaktır.
3. Alkollü İçki Servisinde Kullanılan Materyallerin Üzerinde Yer Alan Reklamlara İlişkin Bir Sınırlama Var Mıdır?
4250 İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu’nun 6. maddesi ile Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 20. maddesinin 8. fıkrasında “Açık alkollü içki satış belgesini haiz işyerlerinde servis amaçlı materyallerde marka, amblem ve logo kullanılabileceği” öngörülmüş olup Tebliğ ile alkollü içkilerin tanıtım usulüne kısıtlama getirilmiştir.
Buna göre Tebliğ’in yürürlük tarihinden itibaren, Bilgi Notu’muzun 1 numaralı başlığında belirtilen sınırlama kapsamındaki materyaller üzerinde; piyasaya arzına izin verilmiş olan alkollü içkilerin orijinal arz ambalajında yer alan marka, amblem veya logolar kullanılabilir. Buna göre;
4. Düzenleme Ne Zaman Yürürlüğe Girecektir?
Tebliğ’in yayımından itibaren 6 ay sonra yürürlüğe girmesi öngörülmüş olup buna göre Tebliğ’de bahsi geçen düzenlemeler 09.04.2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.
5. Sınırlamaya Uyulmamasının Yaptırımı Nedir?
Tebliğ kapsamına giren tüketim noktalarında, alkollü içki servisinde kullanılan materyallerin farklı tüketim ürünlerinin servisinde kullanılması durumunda veya alkollü içki servisi yapılan materyallerin üzerinde yer alan reklam ve tanıtım unsurlarına ilişkin olarak belirlenen şartlara aykırı hareket edilmesi halinde ilgililere Tebliğ uyarınca 4250 sayılı Kanun’un 7/1(a) hükmüne göre idari yaptırım uygulanacaktır.
İlgili fıkra uyarınca belirlenen düzenlemelere aykırı hareket edenler ve işletme sahipleri hakkında 2024 yılı için 57.142,00-TL ila 2.286.720,00-TL tutarında idari para cezası hükmedilecektir. Ancak Bilgi Notu’muzun 4. maddesinde açıklandığı üzere Tebliğ’in yürürlük tarihinin 2025 yılı olması sebebiyle uygulanacak ceza tutarlarının 2025 yılı için Yeniden Değerleme Oranı’na göre tekrar hesaplanması gerekecektir.
6. Sonuç
Bilindiği üzere alkollü içkilerin her ne surette olursa olsun reklamı ve tüketicilere yönelik tanıtımı yahut bu ürünlerin kullanılmasını ve satışını özendiren veya teşvik eden kampanya, promosyon ve etkinlik yapılamamaktadır. Bu kuralın bir istisnası açık alkollü içki satış belgesi düzenlenmiş iş yerlerinde bulunan servis amaçlı materyallerde marka, amblem ve logo bulundurulabilmesiydi. Tebliğ ile birlikte artık bu istisnanın da kapsamının daraltıldığı görülmekte olup Tebliğ’e ve sınırlamalara ilişkin tüm tedbirlerin alınmak suretiyle işletmelerde tüketim ürünü servisi yapılması uygun olacaktır.
Saygılarımızla,
Özay Hukuk Bürosu